Nie umiem. nie umiem, nie potrafię i chyba nie chcę. Nawet jeśli nie muszę, po drodze do domu i tak wstępuję na bazarek. Zamiast kilku jabłek, kupuję po kilogramie trzech gatunków (ostatnio Gale, Rubiny i młode Championy), gdy się uda – ostatnie śliwki, oczywiście kawałek dyni. A ostatnio były jeszcze duże, dorodne pigwy…no i jak tu nie wziąć czterech. Albo sześciu? I oczywiście w chwili, gdy zaczyna ci brakować rąk do noszenia toreb, na straganie dostrzegasz piękną, wielkoowocową żurawinę. Leżące obok w skrzynkach jagody brusznicy oraz drobną, zwykłą żurawinę jakoś jesteś w stanie zignorować, ale obok takich pięknych, rubinowych kulek nie sposób przejść obojętnie. Siłą woli biorę „tylko” 30 dag. I niosąc torby obmyślam, w jaki sposób zainaugurować żurawinowy sezon. Pada na odświętnie wyglądające ciasto „do góry nogami”, z warstwą owoców na wierzchu. Ciasto przygotowuje się na podobnej zasadzie, co słyną tarte tatin z jabłkami. Na dno foremki wykłada się owoce w maślanym karmelu (można użyć i żurawin, i pomarańczy, i gruszek – czego tylko chcemy), a następnie przykrywa ciastem. W odróżnieniu od tarty sióstr Tatin, tu zwykle używa się ciasta ucieranego, a nie francuskiego. Podstawowe ciasto można dodatkowo dosmaczyć skorkom pomarańczową, imbirem, cynamonem – czymkolwiek, co ļędzie nam konweniować z owocami. Po upieczeniu ciasto odwraca się do góry nogami, dzięki czemu karmelizowane owoce są pięknie wyeksponowane na wierzchu. Aż żal jeść (choć najlepsze jest na ciepło).

Ciasto z Żurawinami „Do Góry Nogami”
100 g cukru
50 g masła
1,5 szklanki żurawin

150 g cukru
100 g masła, miękkiego
2 jajka
200 g kubeczek kwaśnej śmietany
200 g mąki
1,5 łyżeczki proszku do pieczenia
1 łyżeczka sody oczyszczonej
1 łyżeczka esencji waniliowej
1/4 łyżeczki cynamonu
szczypta soli

Nagrzej piekarnik do 175 stopni. Tortownicę wysmaruj masłem i z zewnątrz owiń folią aluminiową (na wypadek, gdyby sok z żurawin zechciał wyciekać na zewnątrz podczas pieczenia.
Żurawiny umyj, przebierz.
Na ciężkiej patelni stop masło, dodaj cukier i poczekaj, aż się rozpuści. Dodaj żurawiny i przemieszaj. Podsmaż żurawiny 1-2 minuty na małym ogniu, wyłącz ogień pod patelnią i odstaw, by żurawiny jeszcze „doszły” w karmelowym sosie.
W misce wymieszaj mąkę z przyprawami, sodą i proszkiem do pieczenia.
W drugiej misce utrzyj masło z cukrem na gładką, puszystą masę. Dodaj jajka, po jednym na raz, za każdym razem ucierając masę. Dodaj esencję waniliową, a następnie śmietanę i mąkę, na przemian po pół przygotowanej porcji, za każdym razem dokładnie ucierając masę.
Wyłóż żurawiny na dno foremki. Zalej ciastem. Wstaw do piekarnika i piecz przez ok. 60 minut.
Po upieczeniu przez 10 minut pozostaw w formie, a następnie delikatnie przełóż na talerz, odwracając ciasto do góry nogami. Do ciasta wybitnie pasują lody cynamonowe albo po prostu dobre, waniliowe.

Cranberry Upside-down Cake
100 g sugar
50 g butter
1,5 cup cranberries

150 g sugar
100 g butter, soft
2 eggs, room temperature
200 g sour cream
200 g flour
1,5 teaspoon baking powder
1 teaspoon baking soda
1 vanilla essence
1/4 teaspoon cinnamon
pinch of salt

Preheat oven to 175 degrees Celsius. Grease spring form with some butter and wrap it with some aluminium foil from the outside (to prevent cranberry juice from leaking.
Melt butter with sugar on medium heat, until sugar dissolves. Add cranberries, whisk and cook on small heat for 1-2 minutes. Turn the heat off and leave berries on pan for few minutes to soak. Transfer them into prepared spring form.
Into large bowl sift flour, spices, baking powder and soda (without sugar).
In second bowl beat butter with sugar until pale and fluffy. Add eggs, one at a time, beating the mixture after each. Mix in vanilla essence. Add half of sour cream, whisk and than add 1/2 flour. Whisk again and add rest of cream and flour.
Pour the batter on the cranberries, covering them precisely. Bake for 60 minutes.
After taking out of the oven, leave in form to cool down for 10 minutes. Serve upside-down, so the cranberries are visible, with some cinnamon ice creams. Or the best vanilla ice creams you can get.