454 km – ten komunikat nie brzmiał zbyt zachęcająco. Ale piękna pogoda, dobre towarzystwo oraz możliwość zbierania winogron w jednej z nielicznych polskich winnic przeważyły szalę na rzecz „jedziemy”. Po kilku godzinach jazdy, kilku bramkach na autostradzie i trzech zbłądzeniach wreszcie zobaczyliśmy wieżę Pałacu Mierzęcin – szybciej, niż pokazał się na GPSie. Ściągnął nas tu Dawid Łagowski, szef kuchni pałacowej restauracji, zapraszając na dwudniowe winobranie. A że tegoż w Polsce nie odbyłam, po Kalifornii, Hiszpanii i Francji stwierdziłam, że warto będzie pobiegać z sekatorem między polskimi krzewami.

Polska na pewno nie jest krajem, które „winem stoi”, ale od kilku lat tu i ówdzie powstają winnice, prowadzone przez – co tu dużo mówić – zapaleńców. Winnica Mierzęcin jest jedną z najstarszych spośród tych nowych, zakładanych na terenie naszego kraju. Na terenie niespełna 7 ha uprawianych jest 19 odmian, m.in. Pinot Gris, Riesling, Bianca, Hibernal, Seyval Blanc, Gewurztraminer, Pinot Noir i Rondo. Pieczę nad winnicą od kilku lat sprawuje Piotr Stopczyński, wykształcony w USA enolog, który doświadczenie zdobywał w tamtejszych winiarniach, a w Polsce pracował w Winnicy Jaworek. Pomaga mu jego żona, Monika Stępień, która również studiowała enologię w USA, a jakiś czas temu dołączyła do ekipy w Mierzęcinie.

Gdy przybywamy do Mierzęcina w pierwszy weekend października, winobranie trwa już od kilku dni, ale w winnicy wiszą jeszcze grona Rondo, Chardonnay oraz kilku odmian zajmujących tzw. Starą Winnicę, z której owoce trafiają do białego kupażu (jak wyjaśnia Piotr, tworzy go „jak dała matka natura”, bez wyliczania proporcji, a o prostu mieszając wszystkie zbierane w tej części winnicy owoce). Właśnie tu trafiam podczas naszego winobrania – uzbrojona w sekator i wiadro mam się zająć krzakami Bianki (hybrydowa odmiana o białych owocach dobrze znosząca niskie temperatury). Szkoda, że nie rosnącego obok Muskata Odesskiego, którego kulki są słodkie niczym małe landrynki. W cztery osoby z dwóch rzędów winorośli zbieramy kilka skrzynek owoców. Stęskniona prostych prac na dworze, ruszam potem jeszcze w rzędy Kerlinga – dobrze znoszącej niskie temperatury odmiany winorośli Kerner o różowo-szarych owocach. W spokoju zostawiamy m.in. Rieslinga – winiarze dają mu jeszcze czas, by łapał ostatnie promienie słońca przed zbiorem.

Biorąc pod uwagę areał zajmowany przez winnicę, tutejsza produkcja jest raczej butikowa – rocznie wypuszczanych jest 8- 10 tys. butelek różnych rodzajów win (nie zawsze co roku uda się wypuścić te same rodzaje win, ze względu na jakość uzyskanych owoców). Ze względu na mały wolumen, można je kupić tylko tutaj; nie są dystrybuowane w sklepach. W portfolio Mierzęcina są m.in. jednoszczepowe wina czerwone: Rondo i Regent (roczniki 2009 r. otrzymały nagrody na winiarskich konkursach), kupaż obu (robiony raz poprzez wspólne wyciskane obu rodzaju owoców, innym razem – przez łączenie soku wyciskanego osobno), mierzęcińskie Rose, kupaż ze Starej Winnicy oraz Chardonnay, Riesling i Kerling. – Mój ulubiony zestaw to Regent i Riesling z 2009 r. – mówi Monika, gdy już przy winiarni czekamy na wyciśnięcie soku z winogron. Białe wina Piotr prasuje bez odszypułkowywania – jak wyjaśnia, drobne gałązki łączące owoce działają jak filtr. Czerwone grona wpierw trafiają do młynko-odszypułkowarki, a owoce wraz ze skórkami macerują się przez 24 do 48 godzin, by sok nabrał koloru i aromatu ze skórek.
Po zadrożdzowaniu soku, wino fermentuje w stalowych kadziach. czerwone wina potem trafiają do dębowych beczek (do tej pory winnica dzierżawiła je na okres produkcji, ale od tego sezonu będzie korzystać z własnych beczek z francuskiej dębiny). Kilka miesięcy w beczkach a potem leżakowanie w butelkach.

Po pracy w winiarni, Piotr pokazuje nowy budynek, który zajmą maszyny. W starej, remontowanej stodole z odnowionymi piwnicami znajdzie się miejsce na wszystkie sprzęty oraz na przechowywanie win. W obecnie wykorzystywanym budynku ma powstać duża sala do degustacji. Plany Piotra to także produkcja nalewek (pierwsze próby już w toku) oraz destylatów – przy winnicy rosną jeszcze stare, poniemieckie drzewa owocowe, które nadal dają dobre owoce, a na terenie pałacowych ogrodów posadzono pigwowce i derenie, które też znajda zastosowanie w nalewkach.

To, co przyciąga mnie do kuchni, do jedzenia i do win to ludzie, którzy je tworzą. Będę to powtarzać do znudzenia. I dlatego warto było przejechać te 454 km. Piotr i Monika wkładają w to, co robią (a robienie win -nie tylko w Polsce – łatwe nie jest) dużo wiedzy, pracy i pasji. I się w tym odnajdują. O polskich winach pisano już wiele i różnie; i różne są efekty prac poszczególnych winnic. Wina z Mierzęcina na pewno są tu w czołówce, a biorąc pod uwagę pracowitość Piotra i Moniki, jest potencjał na więcej.

Więcej o Winnicy Mierzęcin w moim tekście Magazynie Kuchnia

PS.
Od tego roku Winnica Mierzęcin umożliwia gościom Pałacu udział w winobraniu. W tym roku okazja już się nie nadarzy, ale planując przyszłoroczne jesienne wypady – pod rozwagę.
PS. 2.
Jadąc z Warszawy, pamiętajcie, by słuchać się szefa kuchni, zrobic pozorne kółko i jechać przez Dobiegniew, a nie przez las;-)

Pałac Mierzęcin
www.palacmierzecin.pl
Mierzęcin 1
66-520 Dobiegniew

Podziękowania dla Anety oraz BMW za pomoc w realizacji materiału.